Του εργατολόγου Κώστα Τσουκαλά
Το κυβερνητικό σχέδιο για επιδότηση εργασίας ανέλυσε ο υπουργός Εργασίας Γιάννης Βρούτσης μετά το διάγγελμα του πρωθυπουργού. Το πρόγραμμα κινείται σε τρείς άξονες.
- Στηνεπέκταση του υφιστάμενου νομοθετικού καθεστώτος για τους μήνες Μάιο , Ιούνιο και Ιούλιο αποκλειστικά για τις επιχειρήσεις που θα παραμείνουν κλειστές και για τις επιχειρήσεις του χώρου του τουρισμού , της εστίασης , των μεταφορών , του πολιτισμού και του αθλητισμού. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι μια επιχείρηση του χώρου της εστίασης θα μπορεί να ανοίξει με όσο προσωπικό θέλει και να διατηρήσει το υπόλοιπο προσωπικό σε αναστολή. Στο προσωπικό που θα παραμείνει σε αναστολή, το κράτος θα συνεχίσει να καταβάλλει αποζημίωση ειδικού σκοπού ύψους 534 ευρώ μηνιαίως. Δεδομένου ότι ο υπουργός ανακοίνωσε ότι οι επιχειρήσεις του χώρου αυτού , μπορούν να διατηρήσουν σε αναστολή ακόμα και το 100% των εργαζομένων , τεκμαίρεται ότι σε περίπτωση που μια επιχείρηση επιλέξει να μην ανοίξει καθόλου για λίγους μήνες, το κράτος δεσμεύεται να καταβάλει αποζημίωση ειδικού σκοπού αρκεί ο εργοδότης να μην προβεί σε απολύσεις . Το μέτρο αυτό αποτελεί ισχυρό κίνητρο προκειμένου να μην προχωρήσουν οι επιχειρήσεις του χώρου του τουρισμού και της εστίασης σε απολύσεις . Θα πρέπει όμως οι επιχειρήσεις από τον Ιούνιο και μετά να καταβάλλουν τις ασφαλιστικές εισφορές των εργαζομένων.
- Ο δεύτερος άξονας είναι ο Μηχανισμός Ενίσχυσης Απασχόλησης «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ» που θα χρηματοδοτηθεί από τα κονδύλια του ευρωπαϊκού προγράμματος SUREκαι θα ισχύσει από 1-6-2020 έως 30-9-2020 με δυνατότητα παράτασης εφόσον κριθεί απαραίτητο. Στον μηχανισμό αυτό θα μπορούν να συμμετάσχουν όλες οι επιχειρήσεις της χώρας , οι οποίες εμφανίζουν μείωση τζίρου τουλάχιστον 20% για τους μήνες Απρίλιο και Μάιο. Οιεργαζόμενοι των επιχειρήσεων αυτών θα μπορούν μονομερώς από τον εργοδότη να τίθενται σε σύστημα μειωμένης απασχόλησης σε ποσοστό έως και 50% του μηνιαίου ωραρίου τους. Ο εργοδότης θα καταβάλλει το μισθό για το χρονικό διάστημα που παρασχέθηκε η εργασία, ενώ το κράτος θα επιδοτεί το 60% του υπόλοιπου μισθού. Στις περιπτώσεις που το ποσό που αντιστοιχεί στην παρασχεθείσα εργασία, αθροιζόμενο με το 60% του λοιπού συμφωνημένου μισθού , υπολείπεται του κατώτατου μισθού, το κράτος θα καταβάλλει και το υπερβάλλον ποσό ώστε να μην λαμβάνει ο εργαζόμενος ποσό μικρότερου του κατωτάτου μισθού των 650 ευρώ μεικτά. Οι επιχειρήσεις που θα ενταχθούν στο μηχανισμό δεν θα μπορούν να απολύσουν εργαζομένους ούτε να μεταβάλλουν την σύμβαση εργασίας από πλήρους απασχόλησης σε μερικής απασχόλησης . Αυτό σημαίνει , ότι μετά την λήξη του προγράμματος , οι εργαζόμενοι θα επανέρχονται σε πλήρη απασχόληση με τις ίδιες αποδοχές. Αυτό , όμως που δεν αποσαφήνισε ο Υπουργός είναι , για πόσο διάστημα θα απαγορεύονται οι απολύσεις μετά την λήξη του προγράμματος. Αν μετά τη λήξη του προγράμματος οι απολύσεις είναι ελεύθερες , τότε η προστασία από τις απολύσεις θα είναι κενό γράμμα, αφού θα συνοδεύει την προσωρινότητα του προγράμματος ενίσχυσης. Ευελπιστούμε με την ψήφιση του νόμου , η υπαγωγή στο μηχανισμό να συνοδεύεται από την δέσμευση της επιχείρησης που θα ευνοηθεί , να μην μπορεί να προβεί σε απολύσεις για ένα εύλογο χρονικό διάστημα τουλάχιστον 3 μηνών μετά τη λήξη του προγράμματος. Το σημαντικό είναι πως στο μηχανισμό θα μπορούν να υπαχθούν και οι νέες επιχειρήσεις χωρίς έσοδα το προηγούμενο διάστημα και οι εποχικές επιχειρήσεις (π.χ τουρισμό , εστίαση στα νησία).
- Ο τρίτος άξονας αφορά τις παρατάσεις των επιδομάτων ανεργίας , και συγκεκριμένα τη δίμηνη παράταση της χορήγησης επιδόματος ανεργίας για τους ανέργους που έληγε η επιδότηση το Μάιο. Επίσης θετικό μέτρο είναι η χορήγηση επιδόματος ανεργίας από Ιούνιο έως το Σεπτέμβριο στους εποχικούς εργαζομένους στον τουρισμό που δεν θα προσληφθούν φέτος. Παράλληλα προβλέπεται η κάλυψη των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών των εργαζομένων στον τουρισμό , αν γίνουν νέες προσλήψεις.
Όμως δεν έγινε καμία αναφορά στην χορήγηση αποζημίωσης ειδικού σκοπού στους ελεύθερους επαγγελματίες των πληττόμενων ΚΑΔ, στις πληττόμενες επιχειρήσεις ούτε στους επιστήμονες παρά τη ρητή δέσμευση του Πρωθυπουργού στις αρχές Απριλίου. Οι περισσότεροι ελεύθεροι επαγγελματίες και ειδικά όσοι δεν απασχολούν προσωπικό δεν έχουν να περιμένουν κάτι μετά τις σημερινές εξαγγελίες. Το ότι σταδιακά «ανοίγει « η οικονομία δεν αρκεί για να επιστρέψουν και αυτές οι κοινωνικές ομάδες στην κανονικότητα. Ακόμα ερωτηματικό παραμένει αν θα υπάρξει ενίσχυση των μακροχρόνια ανέργων στο μοντέλο που ακολουθήθηκε τον Απρίλιο.
Τέλος αναμένουμε αν θα επανέλθει η κανονικότητα στους ελέγχους από την Επιθεώρηση Εργασίας , οι οποίοι έχουν σταματήσει. Συχνό φαινόμενο είναι οι επιχειρήσεις να δηλώνουν εργαζομένους σε αναστολή ή σε εκ περιτροπής εργασία και εκμεταλλευόμενοι την αδράνεια των ελεγκτικών μηχανισμών να τους απασχολούν υπερωριακά χωρίς αμοιβή.
